Chất béo trung tính là gì? Chất béo trung tính cao nên ăn gì?
Chất béo trung tính là một thước đo quan trọng của sức khỏe tim mạch. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ chất béo trung tính là gì, tại sao chất béo trung tính lại quan trọng và phải làm gì nếu chất béo trung tính của quá cao.
Danh mục bài viết
Chất béo trung tính là gì?
Chất béo trung tính hay còn được gọi là Triglyceride là chất béo trong máu được tổng hợp từ thực phẩm. Thực phẩm khi ăn được cơ thể biến thành chất béo trung tính và được lưu trữ trong các tế bào mỡ khắp cơ thể.
Nếu bạn thường xuyên ăn nhiều calo hơn mức cơ thể đốt cháy. Đặc biệt là từ những thực phẩm giàu carbohydrate, có thể dẫn đến mức chất béo trung tính cao trong cơ thể.
Mức chất béo trung tính cao
Chất béo trung tính cao (tăng chất béo trung tính trong máu) có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của bạn. Thật không may, chất béo trung tính cao cũng giống như cholesterol cao đều hiếm khi có triệu chứng hay dấu hiệu rõ rệt. Vì vậy cách tốt nhất để phát hiện là làm xét nghiệm lipid máu định kỳ.
Theo chuyên gia y tế, mức chất béo trung tính cao được xác định dựa trên chỉ số:
- Thấp: 150-199 mg/dL.
- Trung bình: 200-499 mg/dL.
- Cao: Lớn hơn 500 mg/dL.
Để có kết quả chính xác nhất, bạn cần nhịn ăn từ 8 đến 12 giờ trước khi xét nghiệm lipid máu. Chỉ số chất béo trung tính lành mạnh nhất là dưới 150 miligam mỗi decilit (mg/dL).
Vì sao lượng chất béo trung tính trong máu lại tăng?
- Ăn nhiều đường và carbohydrate đơn: Chế độ ăn nhiều đường và carbohydrate đơn giản có thể gây tăng cholesterol xấu (LDL) và triglyceride trong máu, góp phần vào nguy cơ mắc bệnh tim mạch và các vấn đề liên quan đến hệ tim mạch.
- Cholesterol cao do di truyền: Một số người có khả năng di truyền cao hơn để tích tụ chất béo trung tính trong máu. Yếu tố di truyền có thể đóng vai trò quan trọng trong sự tăng chất béo trung tính.
- Người mắc bệnh tiểu đường: Người mắc bệnh tiểu đường thường có nồng độ chất béo trung tính trong máu cao hơn. Bệnh tiểu đường gây ra khó khăn trong việc điều tiết chất béo trong cơ thể, dẫn đến tích tụ chất béo trung tính trong máu.
- Bệnh gan hoặc bệnh thận: Khi gan không thể chuyển hóa chất béo một cách hiệu quả, lượng chất béo trung tính trong máu tăng lên.
Ngoài ra còn các lý do như:
- Mãn kinh.
- Béo phì.
- Hút thuốc.
- Bệnh tuyến giáp.
- Sử dụng rượu quá mức.
- Thuốc, bao gồm thuốc lợi tiểu, hormone, corticosteroid và thuốc chẹn beta.
Những tác động xấu đến sức khỏe khi chất béo trung tính tăng
- Tăng nguy cơ viêm tụy.
- Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch
- Tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
- Gây rối loạn chuyển hóa lipid
- Gây rối loạn chức năng gan
- Tăng nguy cơ mắc bệnh mỡ gan
Chất béo trung tính cao nên ăn gì?
- Chất béo omega-3: Thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, cá mackerel, cá sardine, hạt chia và hạt lanh có khả năng giảm mức chất béo trung tính trong máu. Omega-3 có tác dụng kháng viêm và cải thiện hệ thống tim mạch.
- Rau xanh: Rau xanh lá như rau bina, rau muống, cải bó xôi và xà lách chứa nhiều chất xơ và chất chống oxy hóa, giúp giảm cholesterol và chất béo trung tính trong máu.
- Hạt chia và hạt lanh: Hạt chia và hạt lanh chứa nhiều axit béo omega-3 và chất xơ, có khả năng giảm mức chất béo trung tính và hỗ trợ sức khỏe tim mạch.
- Dầu dừa và dầu ô-liu: Sử dụng dầu dừa và dầu ô-liu là một cách tốt để thay thế chất béo không lành mạnh bằng chất béo lành mạnh. Cả hai loại dầu này chứa các chất béo không bão hòa đơn và chất béo chống oxy hóa, có thể giúp điều chỉnh chất béo trung tính trong máu.
- Các loại hạt và quả khác: Hạnh nhân, hạt óc chó, hạt điều và lạc, hạt bơ, quả óc chó, quả lựu và quả dứa đều là nguồn thực phẩm giàu chất béo lành mạnh và chất xơ, có thể hỗ trợ giảm chất béo trung tính trong máu.
- Rau quả tươi: Nên tăng cường tiêu thụ rau quả tươi trong chế độ ăn hàng ngày. Rau quả giàu chất xơ, chất chống oxy hóa và các dưỡng chất có lợi, giúp điều chỉnh mức chất béo trung tính.
Một số phương pháp khác giúp giảm lượng chất béo trung tính
Một số thay đổi về chế độ ăn uống và lối sống có thể làm giảm số lượng chất béo trung tính. Để giữ chất béo trung tính và cholesterol toàn phần trong phạm vi lành mạnh:
- Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim với ít chất béo không lành mạnh và đường đơn (carbohydrate) và nhiều chất xơ hơn
- Hoạt động thể chất tối thiểu 30 phút mỗi ngày.
- Kiểm soát chứng huyết áp cao và bệnh tiểu đường.
- Hạn chế rượu bia.
- Ngủ đủ giấc.
- Giảm cân (nếu cần) và duy trì cân nặng khỏe mạnh.
- Quản lý căng thẳng.
- Bỏ thuốc lá.
Kết luận
Hy vọng nội dung trên đã giúp bạn hiểu rõ chất béo trung tính là gì cũng như ảnh hưởng của nó tới sức khỏe của mình. Nếu bạn có lượng chất béo trung tính cao trong máu, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để xác định nguyên nhân cụ thể và nhận được hướng dẫn điều trị phù hợp. Đồng thời, chế độ ăn uống lành mạnh và lối sống tích cực có thể giúp kiểm soát chất béo trung tính và bảo vệ sức khỏe.