Thừa cân và béo phì: Liệu bạn có nhầm lẫn?
Thừa cân và béo phì là những vấn đề sức khỏe ngày càng gia tăng hiện nay, ảnh hưởng tiêu cực đến cơ thể và chất lượng cuộc sống của con người. Các bệnh lý thường khi bị thừa cân, béo phì là gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết của Viện thẩm mỹ Dongbang dưới đây.
Danh mục bài viết
Thừa cân và béo phì có gì khác nhau?
Thừa cân và béo phì đều là những vấn đề sức khỏe liên quan đến cân nặng vượt quá mức bình thường, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
Tuy nhiên, hai khái niệm này có sự khác biệt rõ ràng về mức độ và nguy cơ tiềm ẩn.
Thừa cân được định nghĩa là tình trạng cân nặng cơ thể không phù hợp với chiều cao, lớn hơn mức bình quân nhưng chưa đạt đến ngưỡng béo phì.
Nói cách khác, người thừa cân có lượng mỡ cơ thể tăng nhẹ, dẫn đến một số vấn đề sức khỏe tiềm ẩn nếu không được kiểm soát.
Béo phì ở mức độ nghiêm trọng hơn, là tình trạng tích tụ mỡ quá mức trong cơ thể, vượt qua ngưỡng cho phép.
Lượng mỡ dư thừa này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn dẫn đến nhiều hệ lụy sức khỏe nghiêm trọng như tim mạch, tiểu đường, mỡ máu cao, ung thư,…
Như vậy, thừa cân và béo phì tuy có liên quan nhưng là hai khái niệm riêng biệt với mức độ nguy cơ khác nhau.
Việc nhận thức rõ ràng về sự khác biệt này sẽ giúp mỗi cá nhân có ý thức tốt hơn trong việc theo dõi sức khỏe và áp dụng các biện pháp phòng ngừa, kiểm soát cân nặng hiệu quả.
Cách tính chỉ số trọng lượng cơ thể (BMI)
Chỉ số BMI (Body Mass Index) là một công cụ đơn giản và phổ biến để đánh giá mức độ thừa cân, béo phì ở người trưởng thành.
Cách tính BMI như sau:
BMI = Cân nặng chuẩn của cơ thể (kg) chia cho bình phương chiều cao (m)
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Hiệp hội Nghiên cứu về Béo phì Quốc tế và Viện Nghiên cứu về Đái tháo đường Quốc tế, các mức độ BMI được phân loại như sau:
Đối với người trưởng thành:
Theo quốc tế:
- Bình thường: 18.5 – 24.9
- Thừa cân: 25 – 29.9
- Béo phì: ≥ 30
Các nước Đông Nam Á (bao gồm Việt Nam):
- Bình thường: 18.5 – 22.9
- Thừa cân: 23 – 24.9
- Tiền béo phì: 25 – 29.9
- Béo phì: ≥ 30
Lưu ý:
- Mức độ nguy hiểm ở nữ giới là 0.8 và nam giới là 0.9.
- Chỉ số BMI chỉ là thước đo chung, cần kết hợp thêm các yếu tố khác như số đo và tỷ lệ tích tụ mỡ ở các vùng cơ thể để đánh giá chính xác nhất.
Quan tâm: Cảnh báo: Sức ảnh hưởng “khủng khiếp” của béo phì đối với cuộc sống
Đối với trẻ em:
Mức độ thừa cân, béo phì ở trẻ em được đánh giá dựa trên biểu đồ BMI theo từng nhóm tuổi. Một số dấu hiệu nhận biết trẻ thừa cân, béo phì:
- Liên tục tăng cân nhanh chóng.
- Mặt tròn, gò má phính, nhiều ngấn mỡ ở cổ, cánh tay, chân.
- Mỡ bụng dày, có mỡ ở vùng bẹn, nách, ngực, đùi.
- Lười vận động, đổ mồ hôi nhiều hơn bình thường.
Các bệnh lý thường khi bị thừa cân, béo phì
Tỷ lệ người thừa cân, béo phì ngày càng gia tăng, kéo theo nhiều hệ lụy sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cả thẩm mỹ và chất lượng cuộc sống.
Dưới đây là một số bệnh lý thường gặp do tình trạng thừa cân, béo phì gây ra:
Bệnh lý về tim mạch
Khi cân nặng tăng đột biến, lượng cholesterol trong máu cũng tăng cao, dẫn đến hình thành nhiều mỡ xấu và chất béo trung tính.
Lâu dần, các vấn đề tim mạch như cao huyết áp, xơ vữa động mạch, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, thậm chí tử vong do đột quỵ có thể xảy ra.
Bệnh lý về xương khớp
Trọng lượng cơ thể quá lớn gây áp lực lớn lên hệ xương khớp, dẫn đến các vấn đề như thoái hóa khớp, đau nhức lưng, cột sống, loãng xương, viêm khớp, gout,…
Bệnh lý về hệ tiêu hóa
Mỡ thừa tích tụ trong cơ thể bám vào thành ruột, gây ra các triệu chứng tiêu hóa như táo bón, trĩ, viêm và xơ gan.
Bệnh lý về hệ hô hấp
Thừa cân, béo phì là nguyên nhân chính dẫn đến chứng ngưng thở khi ngủ.
Khi mỡ thừa tích tụ nhiều, đường thở bị thu hẹp, gây ra hiện tượng ngủ ngáy, khó thở, thậm chí ngưng thở khi ngủ, tiềm ẩn nguy cơ tử vong cao.
Tiểu đường
Quá trình chuyển hóa đường trong cơ thể bị gián đoạn do lượng mỡ tích tụ quá nhiều, dẫn đến nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường.
Suy giảm trí nhớ
Nghiên cứu cho thấy trẻ em béo phì thường có chỉ số IQ thấp hơn so với trẻ có cân nặng ổn định. Người trưởng thành béo phì cũng có nguy cơ suy giảm trí nhớ cao hơn.
Quan tâm: Mẹo giảm cân hiệu quả cho người cơ địa khó giảm cân
Cách kiểm soát thừa cân và béo phì
Hệ lụy của thừa cân, béo phì là vô cùng nghiêm trọng. Do đó, việc kiểm soát cân nặng hợp lý là điều vô cùng quan trọng.
Đối với người béo phì: Nên tìm đến chuyên gia dinh dưỡng uy tín để được tư vấn chế độ ăn uống và tập luyện phù hợp.
Đối với người thừa cân: Áp dụng các biện pháp sau để giảm cân hiệu quả và an toàn:
- Hạn chế nạp các thực phẩm giàu năng lượng, béo, nhiều đường và tinh bột như: đồ chiên rán, bánh ngọt, kẹo, nước ngọt,…
- Tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu chất xơ và protein như: trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, thịt nạc,…
- Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên ít nhất 60 phút mỗi ngày với các bài tập đốt calo hiệu quả như: chạy bộ, đạp xe, tập gym,…